Đối với ngành y tế thì chuyên ngành tâm thần vẫn là lĩnh vực ít được chú trọng và dường như mọi người vẫn có cái nhìn chưa thiện cảm đối với chuyên ngành này. Tuy nhiên, mấy ai có thể hiểu được đời sống cũng như sự vất vả của các y bác sỹ nơi đây. Nhằm góp phần thay đổi định kiến của xã hội đối với các bệnh nhân tâm thần, các y bác sỹ tại bệnh viện Tâm thần Trung ương I đã thực sự rất nỗ lực rất nhiều, trong đó phải nói đến tiến sỹ Tô Thanh Phương - người đã và đang cố gắng đấu tranh để thay đổi những cách nhìn sai lệch, và đã và đang làm nên các kỳ tích.

Tốt nghiệp Đại học Y Hà Nội năm 1982, ngay sau đó bác sĩ trẻ Tô Thanh Phương về công tác tại Trường sỹ quan Chỉ huy kỹ thuật Tên lửa -  Ra đa. Trong 3 năm ở quân ngũ (1982-1985), bác sĩ Tô Thanh Phương đã đạt được nhiều thành tích và được phong quân hàm trước niên hạn. Đến năm 1986, ông về công tác tại Bệnh viên Tâm thần Trung ương I với nhiệm vụ là Bác sỹ điều trị, Bác sỹ Phó khoa Việt Xô. Ông trải lòng: “Giai đoạn này đối với tôi cũng như các bác sỹ tâm thần khác hết sức khó khăn. Trong thời buổi khó khăn chung, hơn nữa cơ sở vật chất lại rất  nghèo nàn, đặc biệt là tính chất của bệnh nhân tâm thần hết sức nguy hiểm, nhiều Bác sỹ đã không dám công tác tại bệnh viện Tâm thần. Mặc dù tôi có thể lựa chọn một Bệnh viện nào đó có điều kiện tốt hơn để công tác, nhưng tôi vẫn cố gắng theo đuổi lĩnh vực mà mình đam mê và trăn trở…” - Tiến sỹ Tô Thanh Phương tâm sự như vậy

Từ năm 1994-1995, ông là Trưởng khoa Bán cấp tính nữ. Công việc của một Bác sỹ tâm thần không hề đơn giản chút nào. Trò chuyện với tiến sỹ Tô Thanh Phương chúng tôi càng cảm nhận rõ hơn nỗi vất vả, có cả sự hy sinh của các y bác sỹ nơi đây. Tuy nhiên, với tình yêu nghề, lòng nhân ái, sự trăn trở về những căn bệnh đã tạo thêm động lực cho ông tiếp tục phấn đấu. Ông đã 2 lần làm Thực tập sinh ở Pháp. Tại đó, ông không ngừng học hỏi kinh nghiệm của nước bạn để về giúp ích cho công việc chữa bệnh ở trong nước. Khi về nước , Tiến sỹ Tô Thanh Phương đảm nhận nhiều chức vụ khác nhau. Đến năm 2012 ông là Tiến sỹ, bác sỹ cao cấp - Trưởng khoa Bán tính nam; Tháng 3 năm 2012 ông giữ chức vụ Trưởng khoa cấp tính nữ - khoa nhận các bệnh nữ cấp tính, bệnh nhân nặng, bệnh nhân nữ có liên quan đến pháp luật. Hiện nay, Tiến sỹ Phương là Phó giám đốc kiêm trưởng khoa cấp tính nữ Bệnh viện Tâm thần Trung ương I. Quá trình phấn đấu của ông rất đáng được ghi nhận, y đức của một người thầy thuốc “lương y như từ mẫu” được thể hiện rất rõ ở mỗi hành động của ông dành cho bệnh nhân.

Trầm cảm là vấn đề ông lựa chọn để nghiên cứu. Trong ngành Y tế nói chung và chuyên ngành Tâm thần nói riêng, không mấy ai là không biết tới cái tên Tô Thanh Phương. Ông là Tiến sỹ đầu tiên của Việt Nam trong lĩnh vực điều trị trầm cảm. Luận án Tiến sỹ: “ Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng rối loạn trầm cảm nặng và điều trị bằng Amitriptyline phối hợp với thuốc chống loạn thần” của ông được coi là một phát hiện lớn đối với ngành Tâm thần, đặc biệt là lĩnh vực trầm cảm, vì thực tế chưa có một tài liệu nào trên thế giới đề cập đến phương pháp chữa bệnh như vậy. Để đạt được thành công này, ông đã phải mất rất nhiều thời gian, công sức để tìm tòi, nghiên cứu và hơn nữa là mạnh dạn có những thay đổi mang tính đột phá trong cách chữa trị, đó là “dùng thuốc an thần kinh kết hợp với thuốc chống trầm cảm” và điều đó đã đem lại kết quả tốt. Ông chia sẻ: “Chưa có một tài liệu nào nói về điều này, nhưng tôi vẫn quyết tâm thực hiện phương pháp đó và kết quả là việc điều trị Trầm cảm khả quan hơn nhiều khi sử dụng thuốc an thần kinh kết hợp với thuốc chống trầm cảm để điều trị cho những bệnh nhân trầm cảm nặng”. Hiện nay, phương pháp chữa bệnh như vậy của ông được áp dụng rất phổ biến, nhiều loại thuốc an thần kinh thế hệ mới đã được dùng phối hợp với thuốc trầm cảm, thu được những kết quả vượt bậc.

Bên cạnh đó, Tiến sỹ Tô Thanh Phương còn thực hiện nhiều đề tài khác có ý nghĩa và giá trị thực tiễn cao. Trong đó, Đề tài “Bước đầu đánh giá hiệu quả của kích thích từ xuyên sọ trong hỗ trợ điều trị ảo thanh kéo dài ở bệnh nhân tâm thần phân liệt thể Paranoid”  được áp dụng công nghệ mới kích thích từ xuyên sọ trong điều trị ảo thanh kéo dài lần đầu tiên được nghiên cứu ở Việt Nam. Một bước đột phá mới trong việc chữa bệnh nhân ở mức độ nặng. Ảo thanh kéo dài là một căn bệnh hết sức nguy hiểm không chỉ đối với người bệnh mà cả những người xung quanh. Với cái “tâm” của một người thầy thuốc, ông luôn trăn trở, tìm tòi để mong sao giúp người bệnh sớm khỏi bệnh. Kĩ thuật mới lần đầu tiên được áp dụng ở Việt Nam đã cho thấy một kết quả đáng khích lệ: 52% bệnh nhân đã hết hoàn toàn ảo thanh, vì vậy phương pháp này dần được nhân rộng ra các địa phương. Thành công của phương pháp điều trị mới bước đầu đã góp phần giải quyết được bế tắc của các thầy thuốc tâm thần khi gặp phải loại bệnh nguy hiểm và nan y này.

Với những đóng góp bằng tâm sức và trí tuệ của mình cho việc chữa trị các căn bệnh tâm thần, Tiến sỹ Tô Thanh Phương đã được trao nhiều phần thưởng và giải thưởng. Đặc biệt, ông vinh dự là một trong 42 Trí thức được nhận Bảng vàng vinh danh “Trí thức tiêu biểu vì sự nghiệp phát triển Thủ đô” tại Văn Miếu Quốc Tử Giám ngày 7 tháng 10 năm 2014 vừa qua. Ông chia sẻ: Để góp phần nâng cao kết quả chữa trị bệnh tâm thần, giúp người bệnh và gia đình bệnh nhân thóat khỏi những nỗi đau do căn bệnh để lại, ông sẽ tiếp tục cố gắng hết sức mình để thực hiện điều trị một cách tốt nhất bệnh lý ảo thanh. Bên cạnh đó, mong muốn xã hội sẽ không còn cái nhìn kỳ thị, xa lánh đối với các y bác sỹ làm việc trong lĩnh vực chữa bệnh tâm thần và những bệnh nhân nơi đây. Với tâm huyết của người thầy thuốc, hy vọng rằng những mong muốn của Tiến sỹ, Thầy thuốc ưu tú Tô Thanh Phương sẽ trở thành hiện thực và ông tiếp tục là tấm gương sáng cho các thế hệ đi sau noi theo.